Σοφία Αμπερίδου: "Ο άνθρωπος χρειάζεται το όνειρο και το όνειρο μόνο η τέχνη μπορεί να του το προσφέρει!"

Με το έργο "Αυτά τα κόκκινα Σημάδια"

Καλλιτέχνης γεννιέται κανείς ή γίνεται;

Θα μπορούσα να σας απαντήσω απλά με ένα ναι ή όχι, όμως θεωρώ ότι το θέμα χρήζει περίπλοκη απάντηση, όπως πιστεύω ότι περίπλοκο είναι και το γεγονός της καλλιτεχνίας.Αρχικά θα πρέπει να ερμηνεύσουμε τον όρο καλλιτέχνης, διότι στις μέρες μας υπάρχει μια σύγχυση με το θέμα ποιος είναι καλλιτέχνης. Μήπως είναι απλά oδημιουργός κάποιων έργων«καλλιτεχνικών» ή ένας καλός τεχνίτης - μάστορας; Το ένα φυσικά δεν αναιρεί το άλλο και πολλές φορές τα όρια μπερδεύονται, έτσι ώστε όλοι να αποκαλούνται και να αυτοαποκαλούνται καλλιτέχνες. Καλλιτέχνης μπορεί να είναι κι ένα παιδί, που κάνει τις πρώτες αυθόρμητες πινελιές στο μπλοκ του, καλλιτέχνης όμως μπορεί να γίνει και μια γιαγιά ή ένας παππούς που ασχολούνται με πινέλα και χρώματα για να περάσουν δημιουργικά το χρόνο και τη μοναξιά τους. Όλα αυτά είναι όμορφα και θεμιτά υπάρχει όμως μια πολύ σημαντική διαφορά με την πραγματική καλλιτεχνική αυθεντία! Καλλιτέχνης γεννιέσαι, το ανακαλύπτεις στην πορεία της ζωής σου κι εξαρτάται από εσένα τον ίδιο αν θα δουλέψεις και θα καλλιεργήσεις το ταλέντο που σου χαρίσθηκε! Καλλιτέχνης είναι εκείνος ο δημιουργός που το έργο του διαπνέεται από θεία πνοή,που κάνει το έργο του ξεχωριστό και διαφορετικό! Καλλιτέχνης είναι ο δημιουργός που μετουσιώνει πράγματα, σκέψεις, ιδανικά, ιδέες και νοήματα, μέσα από μια πνευματική και διανοητική κατάσταση, που χαρακτηρίζεται συνήθως από ευρηματικότητα και τεχνική αρτιότητα. Καλλιτέχνης είναι εκείνος που βάζει την ψυχή του στο έργο του κι όχι τα πτυχία του. Είναι η ερμηνεία του εαυτού! Εξάλλου, αυτό που μπορείς να ζωγραφίσεις, αυτός ο καλλιτέχνης είσαι!

Εκατόφυλλα της Μνήμης

Πότε αρχίσατε να ζωγραφίζετε;

Θυμάμαι τον εαυτό μου να ζωγραφίσει από παιδάκι στα νήπια. Κάπου στην Τετάρτη ή Πέμπτη τάξη του Δημοτικού Σχολείου άρχισα να δείχνω μεγάλη επιμέλεια στα τετράδια αντιγραφής, όπου στο κάθε φύλλο υπήρχε κάτω το κείμενο κι επάνω μια ζωγραφιά σχετική με το κείμενο. Αυτή η διαδικασία με εξίταρε και γεννούσε στο παιδικό μυαλό μου διάφορες σκέψεις. Άκουγα πολλές φορές από το δάσκαλο καλά λόγια και πίστεψε με τότε δεν είχα παρά ελάχιστα ερεθίσματα από τις ζωγραφιές των βιβλίων που είχαμε στη διάρκεια της εκπαιδευτικής χρονιάς. Αργότερα γύρω στα 16 μου άρχισα να ζωγραφίζω και να μελετάω κάποια βιβλία σχετικά από την βιβλιοθήκη της Κατερίνης. Κάπου στο 1982 αν θυμάμαι καλά δημιουργήθηκαν στους Δήμους Τμήματα Λαϊκής Επιμόρφωσης, οπότε είχα την ευκαιρία εκεί να διδαχθώ τα πρώτα μαθήματα σκίτσου και ελαιογραφίας. Από το 1985 επίσης ξεκίνησα να μαθαίνω αγιογραφία σε τμήμα που δημιούργησε η Μητρόπολη Κατερίνης στον Άγιο Φώτιο. Αυτά αποτελούν τα πρώτα στάδια επαφής με τη ζωγραφικά και βέβαια μέχρι σήμερα δεν έπαψα να πειραματίζομαι και να μαθαίνω διάφορες τεχνικές και πτυχές των εικαστικών τεχνών, όπως είναι η εγκαυστική, η νωπογραφία, η χαρακτική κλπ.  

Το Κάλεσμα της Ποντιακής Μούσας

Ποιες είναι οι προθέσεις σας όταν ζωγραφίζετε;

Η αλήθεια είναι πως τότε που πρωτοξεκίνησα να ζωγραφίζω δεν είχα ποτέ σκεφτεί, ούτε καν ονειρευτεί ότι θα γίνω αυτό που είμαι σήμερα. Για την ακρίβεια ήθελα να ασχοληθώ με τη μουσική, αγόρασα και μια κιθάρα με δικά μου χρήματα δουλεύοντας στις φράουλες.. αλλά, η ζωή έχει πάντα άλλα σχέδια!! Για την ζωγραφική πίστευα πως θα είναι μια ψυχωφελή απασχόληση για να περνάω δημιουργικά το χρόνο μου. Στη διάρκεια όμως του καιρού ζωγράφιζα όλο και πιο πολύ και για πολλές ώρες της ημέρας. Η αγιογραφία έγινε αρχικά τρόπος βιοπορισμού και η ζωγραφική λίγο αργότερα, μέχρι να κατανοήσω κι εγώ η ίδια τη μανιέρα μου, να την αποδεχτώ (πρώτα εγώ κι έπειτα οι άλλοι..) και να γίνει ο τρόπος έκφρασης μου, που ως καλλιτέχνης δημιουργός κατατάσσομαι στους αυτοδίδακτους, με ελεύθερες σπουδές, κυρίως προσωπικής μελέτης. Αν υπάρχει μια πραγματική πρόθεση πίσω από κάθε έργο θα έλεγα αυτό που τόσο όμορφα διατύπωσε ο γάλλος ζωγράφος του 19ου αιώνα, οΕντγκάρ Ντεγκά κι έχω υιοθετήσει ως μότο μου, "Η τέχνη δεν είναι αυτό που βλέπεις, αλλά αυτό που κάνεις τους άλλους να δουν". Με αυτό λοιπόν το σκεπτικό και με το φορτίο των προγόνων μου που κυλάει στο DNA μου, ζωγραφίζω φέρνοντας στο φως εικόνες που φιλοδοξούν να μιλήσουν για έννοιες, ιδανικά και πολιτιστική παράδοση. 

Η χαρά της Ανάστασης

Τι σημαίνει για σας «έμπνευση» ;

Θα σας μιλήσω για την έμπνευση, όπως το έχω νιώσει και θα σας το περιγράψω βιωματικά. Είναι κάτι στιγμές λοιπόν, που μέσα στην ψυχή μαζεύονται δάκρυα, τα οποία δεν μπόρεσαν να κυλίσουν από τα μάτια. Είναι εκεί μέσα σου και περιμένουν μια ευκαιρία, ένα ερέθισμα για να μετατραπούν μέσα από τα χέρια σου σε σχήματα και χρώματα πάνω στον καμβά. Η δύναμη αυτή που έλκει τα αόρατα δάκρυα, να μετουσιωθούν σε κάτι ορατό, εγώ το λέω έμπνευση κι αφού ολοκληρωθεί το έργο και νιώσω την καρδιά ανάλαφρη να πετά, έχω καταφέρει να έρθω λίγο πιο κοντά στο φως το αληθινό.

Η Μαύρη Θάλασσα

Σαν καλλιτέχνης πως βλέπετε το σήμερα; Με τι χρώματα θα ζωγραφίζατε την Ελλάδα;

Σήμερα που μιλάμε διανύουμε μια από τις πιο δύσκολες περιόδους όχι μόνο για την χώρα μας αλλά και παγκόσμια, διότι είμαστε στην εποχή του covid19 και από παντού τα νέα δεν είναι ευχάριστα. Όλο αυτό μοιάζει με έναν αόρατο πόλεμο, κυρίως οικονομικό αλλά και ψυχολογικό, που χτυπά την καρδιά του λαού. Έχει δημιουργηθεί μια κατάσταση παράλογη, παρανοϊκή και γεμίζει αμφιβολίες και άγχος όλο τον κόσμο για το τι μέλλει γενέσθαι με το αύριο. Οι αντικρουόμενες απόψεις ιθυνόντων ανθρώπων σε θέσεις κλειδιά, ανθρώπων της πολιτικής διοίκησης, των επιστημών και κυρίως των γιατρών που αναλόγως τι και ποιους υπηρετούν, το διάστημα αυτό μας έχουν αποπροσανατολίσει, μας έχουν μπερδέψει σε σημείο να μην ξέρει ο κόσμος που είναι το ψέμα και πού είναι η αλήθεια!

Την Ελλάδα θα την ζωγράφιζα«σαν ωραία θυμωμένη» όπως ακριβώς είναι και οι πολίτες της αυτό το διάστημα, θυμωμένοι με έναν θυμό που σε άλλους κοιμάται και είναι αδιάφορος και σε άλλους ξεσπά σε άσχετες στιγμές.. το«ωραία θυμωμένη»βέβαια παραπέμπει στην «ωραία κοιμωμένη» που την ξύπνησαν και γι' αυτό θύμωσε. Όμως πρέπει γρήγορα να ξεθυμώσει και να περάσει στο επόμενο στάδιο, που είναι συνειδητοποιήσει της θέση της όχι μόνο στο χάρτη αλλά και το παγκόσμιο γίγνεσθαι! Αυτό ξέρεται απαιτεί παιδεία και μόρφωση κοντά στην πολιτιστική και πολιτισμική παράδοση του τόπου μας που είναι τόσο πλούσια κι όμως κάπου αυτή τη στιγμή (εδώ και πολλά χρόνια δηλαδή) πελαγοδρομεί. Έχει χάσει τον προσανατολισμό της μέσα στο χάος της τηλεοπτικής παραπληροφόρησης και τις ελευθεριότητες του διαδικτύου. Επείγουσα ανάγκη να επαναπροσδιορίσει τις ηθικές, ανθρωπιστικές και δημοκρατικές αρχές, που τόσους αιώνες καλλιέργησε και με αυτές δημιούργησε τη δόξα της. Βέβαια το σημαντικότερο από όλα είναι ότι μας λείπει ο Θεός, γιατί τον βγάλαμε από τη ζωή μας κι επειδή ο άνθρωπος μέσα από τις μηχανές νιώθει θεός.. αλλά αυτό είναι άλλο θέμα! Στην Ελλάδα μας ταιριάζουν όλα τα χρώματα της ίριδας, που καθρεπτίζουν την ύπαρξη της μέσα από τις ατέλειωτες πτυχές της ζωής και της παράδοσης των Ελλήνων! Της ταιριάζει το φως!!!

Φύλακας Άγγελος

Τι έχει να προσφέρει η τέχνη, η ζωγραφική εν προκειμένω, σε ένα κοινό που προσπαθεί απεγνωσμένα να κερδίσει το ψωμί του, τη χαμένη αξιοπρέπειά του, την κουλτούρα, τον πολιτισμό του;

Μα αλήθεια, ζει κανείς μόνο με το ψωμί; Εν προκειμένω τα υλικά αγαθά! Ο άνθρωπος χρειάζεται το όνειρο και το όνειρο μόνο η τέχνη μπορεί να του το προσφέρει! Η εξέχουσα σημασία της τέχνης σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο αποτελεί κώδικα επικοινωνίας και φορέα ιδεών και ιδανικών! Φαντάσου τη ζωή χωρίς τραγούδι, τον κόσμο χωρίς χρώματα και τη γη χωρίς λουλούδια!!! Η τέχνη αποτελεί διέξοδο και λύτρωση στα μυριάδες άλυτα προβλήματα και κάνει τη ζωή υποφερτή! Η τέχνη είναι η ψυχική μας τροφή, η παραμυθία και η παρηγοριά μας! Εν προκειμένω έχω τα πινέλα, έχω και τα χρώματα και ζωγραφίζω κάνοντας τον δικό μου παράδεισο!

Ροδιά

Η τέχνη δημιουργεί πολιτισμό;

Η τέχνη σαφώς και δημιουργεί πολιτισμό. Σε κάθε εποχή η τέχνη επηρεάζει και επηρεάζεται από γεγονότα, συμβάντα και τάσεις, και διαμορφώνει αναλόγως το δικό της «πρόσωπο». Ωστόσο δεν είναι πάντα στο «χέρι» της,να καθορίσει το πολιτιστικό γίγνεσθαι. Ο καλλιτέχνης δημιουργός συνήθως δεν έχει τον τρόπο και τον χρόνο να γίνει ο ίδιος μάνατζερ της τέχνης του. Η τέχνη απαιτεί αφοσίωση, ατέλειωτες ώρες δουλειάς και αναμέτρησης με τις αντοχές σωματικές και ψυχικές. Βέβαια, έχουν δημιουργηθεί άλλα επαγγέλματα για το ζήτημα της προώθησης της τέχνης, τα οποία συνήθως απομυζούν τον καλλιτέχνη.. [...]Η τέχνη είναι τρόπος ζωής ενάντια στη βαρβαρότητα κάθε εποχής και ειδικά στις μέρες μας. Η τέχνη καλλιεργεί το πνεύμα και τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου. Του του δίνει απεριόριστες ευκαιρίες για έκφραση συναισθημάτων και αξιών. Αλλά, πώς να δημιουργηθεί πολιτισμός, όταν πολιτικές αποφάσεις εξοστρακίζουν την τέχνη από την παιδεία! Πρόσφατο παράδειγμα η κατάργηση των καλλιτεχνικών μαθημάτων από τις τάξεις του Λυκείου. Απαράδεκτο από κάθε άποψη!

Και τέλος ποιο μήνυμα θα στέλνατε στους αναγνώστες μας;

Μια απλή αλήθεια θα ήθελα να κρατήσουμε όλοι μας, να ζούμε αληθινά! Πως μεταφράζεται τώρα αυτό; Το πρώτο και κύριο είναι να βλέπουν λίγο έως καθόλου τηλεόραση, εφόσον μεταδίδει ευτελή προγράμματα χωρίς ηθικές αξίες. Δεύτερον, να γίνεται υγιή χρήση του ιντερνέτ και να διαβάζουν όσο περισσότερο μπορούν ιστορία, ποίηση και λογοτεχνία. Τέλος να πλησιάσουν περισσότερο τις καλές τέχνες και τους καλλιτέχνες και να τους στηρίξουν για να μπορέσουν κι εκείνοι με την σειρά τους να παράγουν έργο. Τίποτε πιο αληθινό από την τέχνη που γεμίζει την ψυχή μας και την κάνει να αντέχει την πεπερασμένη μας ζωή!